KANSA YA MLANGO WA KIZAZI NA KIRUSI AITWAE HUMAN PAPILLOMAVIRUS HPVs

CERVICAL CANCER [KANSA YA MLANGO WA KIZAZI]    AND   HUMAN PAPILLOMAVIRUS HPVs.

Kansa ya kizazi ni ugonjwa[kansa] inayosababishwa na  kirusi[virus] anayeitwa Human papillomaviruses (HPVs) .na virusi hawa wanpatikana sana kwa viumbe wenye sifa ya mammalian.

Virusi hawa ni wenye nguvu na baadhi ya virusi hawa imeripotiwa wanaweza patikana [kuishi] katika  sehemu chafu [damp surface] ,towels, formites.

Virusi hawa wapo Zaidi ya 100 [kwa aina zao] lakini aina 30 ya virui hao inasemekana ndio wanaosababisha kansa ya kizazi.

NJIA GANI ZINAWEZA KUSABBISHA MTU KUPATA KANSA YA KIZAZI

Kansa ya kizazi inaweza enezwa kwa mtu ambaye ata ingiliwa na kirusi aina ya human papillomavirus kupitia migusano ya ngozi baina ya mgonjwa ambaye ana umwa ugonjwa huu ,mara nyingi huambukizwa kwa njia ya kufanya tendo la ndoa na mtu mwenye maambukizi na ugonjwa huu.

VIRUSI HAWA WANAOWEZA  SABABISHA KANSA YA MLANGO WA KIZAZI WAMEGAWANYIKA KATIKA SEHEMU MBILI

1.High risk HPVs [virusi wenye hatari Zaidi]

Takrilibani asilimia 70% ya kansa ya mlango wa kizazi inasababishwa na virusi hao namba moja high risk HPVs.

2.low risk HPVs  [virusi wenye hatari ndogo]

MAENEO AMBAYO VIRUSI HAWA HUWEZA KUSHAMBULIA NA KUSABABISHA UGONJWA AU MAAMBUKIZI KWENYE MWILI WA BINADAMU

1.cutaneous infections [ maambukizi ya ngozi]

Hawa huweza kusababisha na aina ya pili ya virusi tuliowataja juu.na inaeza kuwapata watu ambao mara nyingi huwa wana kuwa wanashika shika maji ambayo tayari ya vijidudu hawa hasa kwenye mabucha na fishmongers.

                                        

                           

2. Anogenital warts [maambukizi sehemu za siri ]

Hii huwapata watu ambao hufanya mapenzi mara kwa mara [sexually active adults]

Kwa wanawake hushambulia mashavu[vulvar]  katika sehemu zao za siri

Kwa wanaume hushambulia katika sehemu ngumu ya siri[peni shaft],ngozi ya juu ya sehemu za siri za nyuma na bomba la nyuma [anal canal].

3.orolaryngeal lesion [mammbukizi ehemu za mfumo wa upumuaji]

Hii ni mara nyingi kwa watoto chini ya miaka 5 na wakubwa kuanzia miaka 15

Watoto huweza kupata maambukizi kupitia kwa mama zao pindi wanapozaliwa

Na wakubwa hupata kwa mapenzi ya kutumia mdomo.[orogenital contacts]

Hayo maambukizi{infection/wart/lesion] yote ya hapo juu tuliyiyataja  ndio yanayo weza kuja kuleta sasa ugonjwa wenyewe ikiwa muhusika ataziona dalili na kuzipuuzia.

4.kansa ya kizazi [genital cancers]

Ambayo  ugonjwa huu una hatua tatu

Dalili za kansa ya mlango wa kizazi

irregular, intermenstrual (between periods) or abnormal vaginal bleeding after sexual intercourse;[ matatizo katika mzunguko wa hedhi,na kuvujwa na vitu viivyo vya kawaida katika maumbile ya mwanamke baada ya tendo la ndoa]

back, leg or pelvic pain;[maumivu ya kiuno na miguu]

fatigue, weight loss, loss of appetite;[ kupungua uzito,kukosa hamu ya kula,mwili kukosa nguvu]

vaginal discomfort or odourous discharge; and

a single swollen leg.[kutokwa na maji maji yanayonuka katika maumbile ya mwanamke]

JINSI YA KUJIKINGA NA MARDHI HAYA

KAPIME VIPIMO VYA AWALI VYA KANSA YA KIZAZI

KAPIME KAMA VIRUSI HAWA WANAOSABABISHA UGONJWA HUU KAMA UKIONA DALILI TULIZOZIONA HUKO JUU

EPUKA UVUTAJI WA SIGARA

EPUKA KUWA NA WAPENZI WENGI

WAHI CHANJO KWA WASICHANA WENYE UMRI CHINI YA MIAKA 13 [AMBAO BADO HAWAKO MOTO KWENYE TENDO LA NDOA]

KUPATA MATANGAZO KWENYE SIMU YAKO BURE BONYEZA HAPA

Ikumbukwe kansa ya malngo wa kizazi inawaathiri sana wanawake mwanaume anaweza akawa nao nay eye akawa anamuambukiza mwanamke mmoja na mwengine wakati huo yeye hana dalili na baadhi yao huwa na dalili.